Rak szyjki macicy jest szóstym, co do częstości występowania, nowotworem złośliwym atakującym kobiety. W naszym kraju stanowi on około 10% przypadków wszystkich nowotworów złośliwych wykrywanych u pań – i tak, jak w przypadku innych chorób nowotworowych, im szybciej nastąpi prawidłowe rozpoznanie i wdrożenie leczenia, tym większa szansa na wyzdrowienie. Warto więc skorzystać z dobrodziejstwa, jakim są badania profilaktyczne w tym kierunku.
Objawy raka szyjki macicy – co powinno zaniepokoić?
Rak szyjki macicy to choroba, która rozwija się powoli, przez wiele lat bezobjawowo. Niestety, sprawia to, że wiele kobiet decyduje się na spotkanie z lekarzem, gdy szanse na całkowite wyleczenie są już niewielkie. To właśnie dlatego warto wdrożyć odpowiednią profilaktykę – rak szyjki macicy może rozwijać się u każdej kobiety, nawet, jeśli ta czuje się zupełnie zdrowa.
Z biegiem czasu mogą pojawić się objawy – między innymi takie, jak:
- Krwawienie lub ból po stosunku
- Krwawienie po menopauzie
- Ból w podbrzuszu
- Dłuższe i obfitsze krwawienie miesiączkowe
- Obfite upławy
Każdy z tych objawów należy traktować jak ostatni dzwonek alarmowy i jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
Badania w kierunku raka szyjki macicy
Podstawowym badaniem, jakie zleci lekarz celem potwierdzenia lub wykluczenia diagnozy jest cytologia. Podczas tego badania ginekolog pobierze materiał z tarczy i szyjki macicy i, po odpowiednim zabezpieczeniu, przekaże go do cytologa. Wyniki analizy cytologicznej analizuje się na podstawie pięciostopniowej skali Papanicolau. Stopnie I oraz II oznaczają wyniki prawidłowe, stopień IIIa – pośredni, natomiast IIIb, IV I V są już wynikami nieprawidłowymi.
Jeśli wynik badania cytologicznego okaże się negatywny, lekarz zaleci przeprowadzenie kolposkopii, a być może także biopsji. Podczas kolposkopii lekarz ginekolog zakłada pacjentce wziernik, a następnie oświetla wnętrze macicy za pomocą kolposkopu, umożliwiającego mu równocześnie jej obejrzenie w sporym powiększeniu. Zabieg ten pozwala też na pobranie próbki materialu z miejsca, w którym znaleziono zmianę.
Biopsja z kolei polega na pobraniu z miejsca, gdzie znaleziono zmianę odpowiedniej próbki zmiany, a następnie poddaniu tejże próbki badaniom histopatologicznym. Biopsję wykonuje się przede wszystkim wtedy, gdy kolposkopia, podobnie jak cytologia, da niesatysfakcjonujący lub niepewny wynik.
Dla kogo są badania pod kątem raka szyjki macicy?
Dobra wiadomość jest taka, że panie w wieku od 25 do 59 roku życia mogą skorzystać z programu bezpłatnych badań pod kątem raka szyjki macicy. Wystarczy jedynie ważne ubezpieczenie zdrowotne. Z takiej usługi skorzystać można zazwyczaj raz na trzy lata, jednak panie, które obciążone są czynnikami ryzyka (zakażenie HPV, przyjmowanie leków immunosupresyjnych) mogą skorzystać z niego raz na 12 miesięcy. W ramach omawianej usługi wykonana zostanie przede wszystkim cytologia, a także badanie kolposkopowe. W przypadku wykrycia nowotworu złośliwego, pacjentka zostanie objęta kompleksową, specjalistyczną opieką lekarską.
Kobiety, u których został wykryty rak szyjki macicy, a które pokonały chorobę, ponownie mogą zostać objęte darmowymi badaniami prewencyjnymi w tym kierunku. Pomoże to zminimalizować ryzyko nawrotów.
Badania prewencyjne w kierunku raka szyjki macicy można wykonać za darmo w każdym gabinecie ginekologiczno-położniczym, który posiada aktualną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Bez większych problemów gabinet taki znaleźć można w wielu miastach powiatowych. Wykonują je także gabinety POZ posiadające odpowiednie uprawnienia i sprzęt.